بازتاب ایلام- اگر با دیده انصاف بنگریم در چندسال اخیر و بهویژه با استقرار تیم مدیریتی و شهردار جدید نه تنها اقدامها و تلاشهای باارزش بسیاری صورت گرفته، که صدالبته چهرهای جدید و مدرن با المانهای جدید شهری در آن پدید آمده است.
بخش قابل توجهی از رضایت عمومی در جامعه با اقدامات شهرداری گره خورده است و این موضوع حاکی از پیوند عمیق و روزانه مردم با فعالیت های این نهاد است.
بر این اساس شهرداریها نقش مهمی در زیباسازی و ایجاد محیطی سالم، بانشاط و مفرح برای رفاه حال شهروندان دارند، شهروندانی که بر گردن مسئولان هر شهر و بهویژه شهرداریها حق دارند.
بدون شک اقدامات مثبت شهرداری در جامعه بیش از هر ارگان دیگری مورد قضاوت عمومی قرار میگیرد؛ چرا که مردم فعالیتها و نتایج کار شهرداری را روزانه در سطح شهر و در مواجه خود با این نهاد مشاهده میکنند.
به همان نسبت که فعالیتها و اقدامهای مثبت بر افکار عمومی تاثیر مثبت خواهند گذاشت، کمکاریها، سهل انگاریها، مشکلات و نواقص نه هم تنها بیشتر به چشم خواهند آمد و انتقادهای شهروندی را بر خواهد انگیخت، چه بسا که بیشتر یا تمام کارکردهای مثبت و موفق انجام گرفته را به حاشیه برده و آنها را در سایه بیاعتنایی نگاه و قضاوت شهروندان قرار دهد.
بر کسی پوشیده نیست که همواره یک شهردار زمانی میتواند به مقبولیت عمومی در جامعه دست پیدا کند که میزان قضاوتهای مثبت و موفق نسبت به او بیشتر از میزان قضاوتهای منفی توسط شهروندان باشد. چه اینکه هیچگاه نمیتوان مدیران شهری را از گزند و آسیب ناشی از قضاوتهای منفی و مخرب ولو با وجود عملکردهای بالای مدیریت شهری مصون داشت.
آن دسته از مدیران شهری که گامهای مهمی در توسعه شهرهای خود برمیدارند، چند کار را به درستی انجام میدهند: به رشد هوشمند دست مییابند، با کمترین منابع مالی بیشترین کار را انجام میدهند و برای ایجاد تغییر حمایت جلب میکنند.
بر این اساس ذکر نکات و مواردی که در ادامه خواهد آمد و رعایت آنها توسط مدیران شهری (در اینجا منظور شهردار است) در امر تصمیمگیری و تصمیمسازیهای خرد و کلان شهر میتواند زمینهساز موفقیت، پایداری و استحکام جایگاه مدیریتی آنها باشد.
مدیران شهری باید آیندهنگر باشند و برای رشد و تغییرات جمعیتی و اثر آن بر حملونقل، مدارس، بیمارستانها و بسیاری دیگر از جنبههای زندگی شهری برنامهریزی کنند، همچنین آنها باید ضمانت کنند. که این برنامهها در طول زمان با تغییر نیازهای شهر سازگار خواهند بود، کارآمدترین شهرها چشماندازی منطقهای اتخاذ میکنند و فرآیند برنامهریزی جامع و انعطافپذیری ارائه میکنند.
مدیران شهری خوب به رشد منطقهای فکر میکنند، نه فقط رشد شهر خودشان، چون با رشد کلانشهرها نیاز به همکاری با شهرداری شهرهای حومه و بخشهای خدماتی منطقهای به وجود میآید؛ در غیر این صورت رقابت محلی به کمبود یا مازاد سرمایهگذاری در زیرساختها منجر میشود، چون این نگرانی وجود دارد که چه کسی برای چه چیزی سرمایهگذاری میکند و چه کسی از آن نفع میبرد و در نتیجه بر سر نقشها و مسئولیتها بینظمی ایجاد میشود.
بایستی در شهرها بهطور فزایندهای از طرحهای شهری انعطافپذیری استفاده کرد که این طرحها با تغییر نیاز شهرها ایجاد میشوند و تضمین میکنند که شهر، مسیر رشد را به سوی اهداف بلندمدت ادامه میدهد.
برنامهریزی و ساخت زیرساختها به شیوه سازگار با محیط زیست و استفاده از ترکیب قیمتگذاری، قوانین و کمپینهای اطلاعاتی برای تشویق شهروندان به حفاظت از منابع طبیعی هم میتواند به تحقق این اهداف کمک کند.
مشکل ترافیک نیز یکی دیگر از مهمترین مقولههای باز در مدیریت شهرهاست. میتوان گفت یکی از بزرگترین دغدغههای شهرها که به نحو فزایندهای با دیگر عوامل فرهنگی، زیست محیطی، اجتماعی و... در ارتباط است ازدیاد ترافیک شهری است که هم هزینه کسب و کارها را بالا میبرد و هم آلودگی هوای ناشی از آن تهدیدی برای سلامت شهروندان است.
توسعه زیرساختهای موجود، ساخت فضاهای سبز و استفاده بهینه از منابع زمینی همگی به این کار کمک میکنند و
فرصتهایی را برای کلیه ساکنان شهر با هدف کاهش نابرابری و حفاظت از آسیبها ایجاد میکند. این یکسان نگاه کردن به همه شهروندان شامل تحصیلات مناسب، مدارس خوب و خدمات درست میشود.
شهرداری ایلام در تمامی زمینههای عمرانی، خدماتی، تفریحی خدمات شایستهای را به همشهریان ارائه کرده است و البته در برخی از زمینهها هم نواقص و کمبودهایی وجود دارد. فیالمثل در حوزههای فرهنگی همچون ساخت سالنهای سینمایی، فرهنگسرا و... ضعفها و نارساییها بیشتر از زمینههای دیگر است که قطعاً از چشم تیزبین شهردار محترم و مجموعه تلاشگر شهرداری پنهان نخواهد ماند.
اقدامات گستردهای که مدیریت شهری در این شهر برای ایجاد تغییر بکار برده است، ارزیابی کمی اثر هر اقدام را سخت میکند، با این حال تلاش و جدیتی ستودنی پشتبند آن وجود دارد.
شهر ایلام اگرچه از دیرباز تاکنون به لحاظ فعالیتهای مدرن شهری در حوزه زیباسازی و سالمسازی باری از نواقص، مشکلات و کمبودها در کنار ضعفهای مدیریتی را به دوش میکشد و از این لحاظ با آرمانها و خواستهای بحق و اولیه زندگی شهری برای شهروندان فاصلهها دارد، اما اگر با دیده انصاف بنگریم در چندسال اخیر و بهویژه با استقرار تیم مدیریتی و شهردار جدید نه تنها اقدامها و تلاشهای باارزش بسیاری صورت گرفته، که صدالبته چهرهای جدید و مدرن با المانهای جدید شهری در آن پدید آمده است.
البته اگر به ایلام به عنوان یک شهر بینالمللی که دروازه عتبات عالیات نیز هست نگاه شود بیشتر، کمبودها و ضعفهاست که خود را نشان میدهند تا کارهای سازنده و ارزندهای که در این شهر انجام گرفته است و ایضاً در حال انجام است و این یک واقعیت تلخ است که میتوان در سایه مدیریت صحیح و کارآمد شهری آنرا به یک رویای شیرین بدل ساخت.
خو گرفتن مردم به کارهای عملیاتی، زیربنایی، سالمسازی و زیباسازی شهر در چند سال اخیر و بویژه در زمان مدیریت شهردار کنونی هم توقعات و انتظارات بحق آنها را در خصوص داشتن شهری مدرن و دوستداشتنی بالا برده است و هم اینکه ایدهآلهایی برای خود متصور شدهاند که به هیچ عنوان به کمتر از آن راضی نخواهند شد.
از این پس موضوع مربوط به وظایف شهردار و مسئولیتها و دلمشغولیهای او در ارائه خدمات هرچه بهتر و باکیفیتتر به شهروندان بیشتر خواهد شد. اکنون شهردار محترم بایستی همگام و همساز با این آهنگ رشد و ترقی زندگی شهرنشینی ابتکارات، خلاقیتها و نوآوریهای جدیدی را رونمایی و پیادهسازی کند چرا که برای ایجاد فرصتهای برابر و افزایش کیفیت زندگی برای همه شهروندان، روشهای بیشماری وجود دارد که قطعاً از عهده شهردار شهرمان برخواهد آمد.
رضا چراغی دانشجوی دکتری مدیریت
