بازتاب/وکیل پایه یک دادگستری و استاد حقوق بینالملل دانشگاه بوعلی سینا با اشاره به لزوم تمایز میان اهداف نظامی و غیرنظامی در مخاصمات، گفت: نقض اصل تفکیک و حمله به غیرنظامیان، رسانهها و زیرساختهای غیرنظامی، مصداق بارز جنایت جنگی در حقوق بینالملل بشردوستانه است.
به گزارش بازتاب ایلام؛ دکتر ستار عزیزی امروز(سهشنبه ۱۴ مردادماه) در نشست تخصصی بررسی ابعاد حقوقی تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی و آمریکا به قلمرو سرزمینی ایران از منظر حقوق بینالملل با اشاره به وضعیت نگرانکننده رعایت قواعد جنگ، اظهار داشت: تجربه جنگهای اخیر، از جمله در حملات علیه ایران، بار دیگر سستی قاعده منع توسل به زور را آشکار کرد. متأسفانه، بسیاری از دولتها، از جمله رژیم صهیونیستی و حامیان آن، با توجیهاتی همچون پیشدستانه بودن حملات، این قاعده بنیادین را تضعیف کردهاند.
وی با تأکید بر اهمیت حقوق بینالملل بشردوستانه (IHL) افزود: وقتی جنگ آغاز میشود، دیگر مسئله این نیست که چه کسی متجاوز است و چه کسی مدافع، بلکه همه طرفها ملزم به رعایت قواعد بشردوستانهاند. مهمترین اصل، اصل تفکیک است یعنی تفکیک میان اهداف و اشخاص نظامی و غیرنظامی.
استاد حقوق بینالملل دانشگاه بوعلی سینا یادآور شد: حمله به خانههای مسکونی، زندانها، مراکز رسانهای مانند صداوسیما و مراکز فاقد ارزش نظامی مشروع، مصداق بارز نقض اصل تفکیک و در نتیجه، جنایت جنگی است. توجیه رژیم اسرائیل مبنی بر اینکه این مراکز متعلق به ابزارهای سرکوباند، فاقد اعتبار حقوقی است.
دکتر عزیزی با اشاره به تجربیات دیوان بینالمللی دادگستری، خاطرنشان ساخت: سابقه دیوان، از جمله در رأی سال ۱۹۶۲ در قضیه تایلند، نشان میدهد که اقدام نظامی یکجانبه، حتی در پاسخ به ادعاهای تاریخی یا سیاسی، پذیرفتنی نیست. قاعده منع توسل به زور، تنها در شرایط دفاع مشروع قابل اعمال است و این دفاع نیز باید متناسب و ضروری باشد.
وی به اهمیت قواعد مصونیت رزمندگان و حمایت از غیرنظامیان اشاره و تصریح کرد: اگر یک رزمنده دشمن، در جبهه جنگ اقدام به کشتن نظامیان کند و سپس اسیر شود، نمیتوان او را به جرم قتل محاکمه کرد چون این اقدام در چارچوب قواعد جنگ مشروع است. در مقابل، غیرنظامیان، حتی در شرایط اشغال، از مصونیت کامل برخوردارند، مگر آنکه مشارکت مستقیم در مخاصمه داشته باشند.
استاد حقوق بینالملل دانشگاه بوعلی سینا با بیان اینکه جنگ امروز تنها در میدان نبرد نیست، بلکه در میدان روایتها نیز جریان دارد، تأکید کرد: مستندسازی دقیق حملات به غیرنظامیان و زیرساختهای غیرنظامی و نیز پاسخ حقوقی قاطع در سطح بینالمللی، باید در دستور کار نهادهای مدنی و حقوقی ایران قرار گیرد. تنها از طریق این اقدامات است که میتوان از تکرار این فجایع جلوگیری کرد.
گردآورنده: غلامرضا محمدمرادی
