بازتاب ایلام/دکتر صمد شفیعی مقدم: پيشترها كاروان انتخابات مجلس در ايلام زودتر از اينها راه مي افتاد اما اين روزها در حاليكه كمتر از سالي به انتخابات مانده، سرها بيش از گذشته در گريبان و نام كانديداها در ابهام است.
چنين شرايطي متأثر از فضاي ساليان پيش و تجارب انتخاب هاي گذشته است كه نشان مي داد هر چه مي گذرد لزوماً توسعه به بار نمي نشيند و اي بسا عقب گرد شتاب بيشتري مي گيرد.
آنان كه مي گفتند هر چه بگذرد، ايلام و ايلامي از قبيله گرايي دورتر مي شوند و انتخاب هاي آنان همپاي تحولات جهاني! رنگ و رويي ديگر مي يابد، امروز با اندك دقتي مي توانند دريابند كه در هر انتخاباتي روح قبيله گرايي حاكم تر و غيرت عشيره اي تندتر از پيش مي شود.
در كنار غيرت عشيره اي، پول نيز معجزه ها مي كند و تصميمات انسان همانگونه كه ماكياولي مي گويد بشدت متأثر از منافع اقتصادي شكل مي گيرد يا به تعبير شريعتي؛ محل ارتزاق، نوع تفكر و جهت گيري را تعيين مي كند.
پس چه اقبال بلندي دارد آن كه هزار فاميل است و قبيله پرحجم و نفري دارند و چه حالي مي دهد وقتي پيمانكاران عشيره ات هم قسم مي شوند با انبوهي از فلوس، شهر به شهر و آبادي به آبادي با پيمانكاران قبيله رقيب بجنگند.
آري! اينجا ايلام است شهر رئاليسم عريان و حداكثري، جايي كه مي توان ادعاي روشنفكري داشت اما ۹۰ درصد راي هاي دريافتي را مديون صندوق هاي ايل و تبار خود بود، جاييكه كسي حوصله خواندن رزومه ها و شمردن مقالات علمي، پژوهشي و سوابق اجرايي و شنيدن شعار و سخنراني هاي چهل من يك غاز فلسفي و تشريح سياست هاي خرد و كلان اقتصادي و سياسي را ندارد.
اينجا گاه استيصال به حدي مي رسد كه زنانش پناه به شعلۀ آتش مي برند و مردانش به طناب دار. پس عجيب نيست اگر ميتينگ انتخاباتي به سبك ممالك فرنگي بي معنا باشد و فريادهاي برآمده از فلسفه و شعر و شريعت به جايي نرسد. اينجا همچون قرن هاي پيش، قبيله و سكه حرف آخر را مي زنند و مناسبات پيشامدرن و بدوي، ديدارهاي رو در رو را ايجاب مي كنند.
گویا مصائب عصر مدرن به كمك نارسايي هاي عصر پيشامدرن آمده تا طومار خوشي هاي كوچك اهالي اين خطه غريب افتاده را در هم بپيچد.
فصل انتخابات كه مي توانست به همگرايي جامعه ايلامي بيانجامد به واگرايي و فضاي بدبيني و بدگويي و ستيزهاي طايفه اي بدل شده با همان فرمول قديمي: من و برادرم عليه پسرعمويم، من و پسرعمويم عليه طايفه ام، من و طايفه ام عليه همۀ دنيا!.
باري! پس جاي ملامت ندارد اگر با اين اوصاف، همنوا با كانديداهاي پيدا و پنهان مجلس آينده زمزمه كنيم: طاعت از دست نيايد، گنهي بايد كرد.
نگارنده: دکتر صمد شفیعی مقدم